Het W woord

In Den Haag gaan stemmen op om de duur van de WW uitkering te beperken van 3 jaar en 2 maanden naar 1 jaar. Vooral oudere werknemers zullen hierdoor getroffen worden, want zij hadden door hun lange arbeidsverleden recht op een langere periode WW. Diverse partijen geven nu al aan dat ze voor een flinke beperking zijn: CDA, VVD, D’66, Groen Links. Maar SP en PvdA zijn tegen. De partijen die voor zijn, zijn dit onder voorwaarden. Zo wil het CDA bijvoorbeeld dat het eerste half jaar nog volledig wordt doorbetaald door de werkgever voordat men in de regeling nieuwe stijl terechtkomt. Sympathiek, zo lijkt dit op het eerste gezicht.

Maar dan ga je ervan uit dat de crisis is opgelost en dat het dus geen problemen oplevert voor werknemers van bijvoorbeeld 52 jaar en ouder om binnen korte tijd weer een nieuwe baan te vinden. Werkgevers zijn uitermate enthousiast: De NCW-woordvoerder: “Je moet de WW zo inrichten dat deze, in combinatie met scholing, zo kort mogelijk nodig is als vluchtheuvel voor mensen die hun baan verloren zijn”. Prachtig gezegd, maar ook realistisch? Volgens de verwachting zullen er zodra de crisis voorbij is, grote tekorten komen op de arbeidsmarkt, ontstaan door de vergrijzing. Dat klinkt dus goed, er blinkt goud (loon) achter de regenboog voor de huidige werkloze oudere. Of toch niet? Gaat het goud hun neus voorbij? Is er niets achter de regenboog?

Een bedrijf dat oudere werknemers door vergrijzing ziet vertrekken zou volgens werkgevers op zoek gaan naar oudere werklozen? Wie gelooft dat nu? Op dit moment is het voor 40-plussers, zeker in de arbeidstakken die door de crisis flink getroffen zijn, al ontzettend moeilijk om aan een nieuwe baan te komen. Je moet maar eens informeren bij het UWV-werkbedrijf. Mensen hebben genoeg vaardigheden en ervaring, maar hebben niet dat jonge en sprankelende dat de eind-twintigers en begin-dertigers te bieden hebben. Dat hebben ze ook lang niet nodig gehad, want ze hebben vaak twintig jaar goed hun werk gedaan op een degelijke, bescheiden manier. Niet zoals de jonge honden, die nog denken dat ze alles kunnen en datgene wat ze niet kunnen nog kunnen leren. Daar zijn ze heilig van overtuigd en dat stralen ze ook uit. De veertigers en vijftigers zijn er ondertussen achtergekomen dat ze niet alles kunnen, dat ze ook niet alles kunnen leren, en dat je eigen capaciteiten niet onbegrensd zijn. En dat stralen ze ook uit: betrouwbaarheid, nuchterheid, bescheidenheid, realisme.

Als de crisis grotendeels voorbij is, zal dat er heus niet snel toe leiden dat veel oudere werknemers weer een baan vinden. Misschien staan ze ondertussen wel twee, drie of zelfs vijf jaar reeds langs de kant. Sommigen zullen allang in de WWB zijn beland en we weten allemaal dat de budgetten voor scholing zo krap zijn geworden dat binnenkort alleen de kansrijkste werklozen nog met korte trajecten geschoold zullen gaan worden. Er gaan nu al stemmen op om het granieten bestand voortaan maar met rust te laten en geen geld meer te steken in sociale activering. Helpt het dan om deze mensen eerder de WWB in te laten stromen, of zelfs zonder geld te laten zitten als ze toevallig een partner met een minimuminkomen hebben?

Het probleem met Den Haag en de partners is dat men altijd van de ideale situatie uitgaat. Ze lossen iets op en denken dat de problemen die je al kunt zien aankomen door die oplossingen wegblijven. Het lijkt soms wel een sprookje.

….en toen het probleem van de recessie voorbij was en de bonuscultuur bij de banken weer floreerde als nooit daarvoor, besloot het parlement dat er geen werklozen meer bestonden. Omdat ze niet meer bestonden, kon de regeling voor de werkloosheidsuitkering worden afgeschaft. Alle mensen hadden werk en waren gelukkig….

Dit sprookje is natuurlijk zwaar overdreven, zoals sprookjes altijd zijn. Maar de kern is helaas waar. Den Haag presenteert simpele oplossingen voor moeilijke problemen, want ze denken dat mensen (kiezers) het anders niet begrijpen en niet accepteren. Maar juist als iets zo simpel wordt voorgesteld vind ik het als mens (kiezer) moeilijk te geloven. Zo simpel is het nooit! Elke keer blijkt weer dat er aan simpele oplossingen hele grote problemen kleven die dan achteraf pas bekend worden en die veel mensen treffen in hun persoonlijke levenssfeer. Dan zijn de kiezers weer teleurgesteld, want het was allemaal zo mooi verteld van te voren. Zo zorgt Den Haag keer op keer voor verlies van vertrouwen in de politiek. Leer het nu eens een keer: er zijn geen makkelijke oplossingen voor moeilijke problemen en een partij die doen alsof dat wel zo is, houdt zijn kiezers en zichzelf voor de gek.