Geen breekpunten, maar maakpunten

Gisteren naar het lijsttrekkersdebat van RTL 4 gekeken. Gelukkig werd het verschil in de standpunten van de partijen een stuk duidelijker dan bij het premiersdebat, dat zondag toch voornamelijk bedoeld leek om elkaar vliegen af te vangen. De sfeer was rustiger en voor mij als kijker was het makkelijk om de discussie te volgen, ook al omdat de bijeenkomst goed geleid werd door Rik Nieman.

Jammer dat Job Cohen toch weer ging hakkelen. Meteen gejoel uit het publiek. Maar over het algemeen was hij lekker relaxed en wist de standpunten van de PvdA op een goede manier voor het voetlicht te brengen. Emile Roemer was een grote verrassing. Een prettige spreker, met gevoel voor humor en een eerlijke, open uitstraling. Femke Halsema deed het inhoudelijk goed, maar haar grachtengordelaccent kwam toch wel weer veel naar boven. Dat schept afstand met bepaalde groepen kiezers. Pechtold deed het gewoon goed.

Geert Wilders was een karikatuur van zichzelf. Hield zich niet aan de stellingen en kwam maar steeds weer met zijn stokpaardjes op de proppen. Af en toe leidde dat tot gehoon. Mark Rutte was gewoon zoals Rutte altijd is, alleen leek hij in deze grotere groep minder in zijn element. Er waren opeens ook allerlei aanvallen richting hem, en dat maakt debatteren voor hem duidelijk minder leuk. En dan onze Jan Peter Balkenende, want hij is toch eigenlijk van ons allemaal. Zo schattig, zoals hij reageerde op een aanval van Rutte (“U bent net een verkoper die langs de deur gaat met politieke woekerpolissen!”) door “Tjonge, jonge, dat is wel een heel stevige”te zeggen. Ik ken niemand die “Tjonge, jonge” zegt. Het doet me denken aan de Kameleonreeks. In die tijd gebruikte leuke Hollandse jongens deze krachttermen nog. Ik hoor Sietse al tegen zijn broer zeggen: “Tjonge, jonge, dat is een grote”en dan gaat het over de vis die ze net gevangen hebben.

De analyses achteraf bij RTL 4 en Nova waren al niet minder interessant. Bij RTL 4 was men vooral weer heel erg niet te spreken over Cohen. Men vond dat hij door een grapje te maken tegen Femke Halsema :

”Mevrouw Halsema, het is wel de bedoeling dat wij dit soort zaken altijd paraat hebben”(of zoiets dergelijks),

op het moment dat zij even niet op een getal kon komen, juist zijn eigen fouten uit het verleden weer beklemtoonde. En ik maar denken dat het leuke zelfspot was, waar in de politiek wel wat meer gebruik van mag worden gemaakt.

En van Rutte werden positieve dingen gezegd, terwijl ik vond dat hij het het slechtste had gedaan. Nu ben ik al geen grote fan van Mark, daar kom ik eerlijk voor uit. Sinds ik in een interview met Kidsweek las dat hij met zijn vrienden over vrouwen en auto’s praat (“Net als gewone mannen”) krijg ik de kriebels als ik hem zie op tv. Want waar zou hij het over hebben met zijn vrienden? Zouden ze de koplampen van een auto vergelijken met onderdelen van vrouwen? Het studentenleven duidelijk nog niet ontgroeid.

Een pijnlijk punt vond ik dat Balkenende en Rutte allebei maar blijven volhouden dat de hypotheekrenteaftrek heilig is. Bij Balkenende is het zelfs “een breekpunt”. Die breekt dus al mogelijke coalities af, voordat de kiezer gesproken heeft. En bij Rutte is het “een garantie dat er niet aan de hypotheekrenteaftrek gemorreld wordt.” Maar volgens hem is dat niet hetzelfde als een breekpunt, dat klinkt te negatief en zijn woord is eigenlijk beter dan een breekpunt. Het leuke hiervan was dat Roemer later zei dat hij niet dacht in termen van breekpunten, maar liever in termen van maakpunten en daarmee maakte hij zeker een punt.

Op een gegeven moment kwam naar voren dat het heel erg is om mensen met hoge inkomens voor wat betreft hun hoogste schijf belasting te belasten met 60% loonbelasting. En dat dan gecombineerd met maatregelen als beperking van de hypotheekrenteaftrek? Volgens mij was het Balkenende die zei: “Weet u wel dat 30% van de Nederlanders verantwoordelijk is voor 90% van de belastinginkomsten? En dan schrikt iedereen in eerste instantie zich wild. Schandalig dat we die mensen dan nog verder zouden gaan belasten, toch?

Tot je opeens bedenkt dat dat waarschijnlijk betekent dat diezelfde 30% van de Nederlanders ook degenen zijn met ongeveer 90% van de inkomsten in Nederland. Want als 70% van de Nederlanders samen maar 10% van de belasting betalen, wat zegt dat over hun inkomen? Wie vallen er eigenlijk onder die groep? Ook mensen zonder inkomen?
In bed lag ik opeens te piekeren over deze oneliner, die vragen oproept waar ik graag antwoord op zou willen hebben. Maar aangezien JP en Mark niet tot de volgers van mijn blog behoren, zal ik het antwoord wel niet krijgen. Maar ik denk eigenlijk dat ze allebei het antwoord niet weten. Een of andere spin doctor (misschien nog wel Jack de Vries op het moment dat hij de kazerne verliet om zich te gaan bezinnen op zijn toekomst) heeft het bedacht en het “bekt lekker”.

Maar onthoud goed: als je 60% belasting mag betalen over de hoogste schijf, ben je een bevoorrecht mens. Ik ken genoeg mensen die graag 60% loonbelasting betalen als ze dan ook het bijbehorende inkomen ontvangen. Misschien een idee voor het nieuwe kabinet; zo krijg je echt wel nieuwe leraren voor de klas en handen aan het bed!